مطالعه جامعه‌شناختی رابطه بین آنومی و نگرش به سبک زندگی نامناسب در فضای مجازی (موردمطالعه: شهروندان ۱۸ تا ۶۴ سال شهر یزد)

نویسندگان

1 دانشیار، گروه جامعه شناسی دانشگاه یزد، یزد، ایران

2 کارشناسی ارشد، گروه جامعه شناسی دانشگاه یزد، یزد، ایران

3 کارشناسی ارشد، گروه جامعه شناسی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

چکیده

یکی از ابزارهای مهمی که در دهه ­های اخیر نقش بسیار مهمی در تغییر شیوه زندگی افراد داشته است، تکنولوژی­های جدید ارتباطی، همچون رسانه ­ها و شبکه­های مجازی بوده که توانسته سبک زندگی افراد را دچار تغییر و تحول و دیدگاه افراد را کاملاً تحت‌الشعاع خود قرار دهند. هدف پژوهش بررسی رابطه بین آنومی و نگرش به سبک زندگی نامناسب در فضای مجازی در بین شهروندان یزدی است؛ که برای رسیدن به اهداف پژوهش ازنظریه دورکیم استفاده گردید. پژوهش حاضر مبتنی بر رویکرد کمی از نوع راهبرد پیمایش (توصیفی- همبستگی و تبیینی) بوده است. جامعه آماری ۴۱۱۰۵۱ نفر از شهروندان یزدی بوده­اند که با استفاده از فرمول کوکران نمونه­ای ۳۸۴ نفری به روش نمونه­گیری خوشه­ای سه مرحله­ای مورد بررسی قرار گرفته ­اند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بوده که اعتبار آن از طریق صوری و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ-نگرش به سبک زندگی نا­مناسب(۰/۸۳۹)، آنومی مجازی (۰/۷۰۸) و آنومی اجتماعی (۰/۷۴۱)ـ به‌دست ‌آمده است. همچنین برای تحلیل داده ­های پژوهش از نرم‌افزارهای Spss24 و Amos24 استفاده و برای تجزیه‌وتحلیل یافته­ها از آماره­های توصیفی و استنباطی استفاده شده است. یافته­های نشان داد که بیشترین نوع استفاده از فضای مجازی به ترتیب مربوط به برنامه اینستاگرام(۲/۸۵)، تلگرام (۲/۱۳)، واتس آپ(۱/۸۹) و وب‌سایت‌ها (۱/۰۷) و کمترین میزان استفاده از این فضا به ترتیب مربوط به برنامه سروش (۰/۰۲)، ویچت (۰/۰۴) و لاین (۰/۰۸) است. میزان نگرش به سبک زندگی نامناسب در فضای مجازی در بین شهروندان یزدی در سطح متوسطی (93/35)، آنومی اجتماعی (01/19) و آنومی مجازی (۱۵/۸۰) که هر دو بالاتر از حد متوسطی هست در جامعه یزد وجود دارد. همچنین میانگین کل آنومی برابر با (۳۴/۷۹) در حد متوسطی قرار دارد. بین­ آنومی اجتماعی و مجازی با نگرش به سبک زندگی نامناسب در فضای مجازی رابطه مثبت و معنی داری(۰/۰۰۰۱) وجود دارد. همچنین تحلیل رگرسیونی نشان داد که 32 درصد از واریانس نگرش به سبک زندگی نامناسب در فضای مجازی توسط متغیر آنومی در فضای تبیین می‌شود. به نظر می­رسد در شرایط کنونی یکی از اصلی‌ترین عوامل تغییرات ساختاری جوامع، شبکه­ های اجتماعی مجازی هستند که موجب تغییر سریع ساختار­های اجتماعی می ­شوند و این امر باوجود آنومی در فضای مجازی و اجتماعی می ­تواند آسیب‌زا باشد؛ که با آموزش ­های کاربردی می توان نقش سازنده­ای در تغییر آن داشت.

چکیده بلند:
مقدمه و بیان مسئله
یکی از ابزارهای مهمی که در دهه های اخیر نقش بسیار مهمی در تغییر شیوه زندگی افراد داشته است، تکنولوژی های جدید ارتباطی، همچون رسانه ­ها و شبکه های مجازی بوده که توانسته سبک زندگی افراد را دچار تغییر و تحول و دیدگاه افراد را کاملاً تحت‌الشعاع خود قرار دهند. فضای مجازی یکی از اصلی‌ترین جریان سازی ها در عرصه تغییرات سبک زندگی بوده است و در چندین دهه اخیر سبک های نوین زندگی متأثر شده از فضای مجازی، به‌جز اساسی زندگی بشری تبدیل گشته است.
به نظر می ­رسد که شبکه های اجتماعی و ابزار­های ارتباطی نوین علاوه بر اینکه فواید بی‌شماری که دارند، آسیب ها و مشکلات متعددی را با خود به همراه داشته ­اند؛ بنابراین پژوهشگران سعی دارند تا با بررسی این پژوهش به اصلی‌ترین سؤال: چه رابطه ای بین آنومی و نگرش به سبک زندگی نامناسب در فضای مجازی در بین شهروندان یزدی وجود دارد؟ پاسخ بدهند.
 
روش تحقیق
پژوهش حاضر مبتنی بر رویکرد کمی از نوع راهبرد پیمایش (توصیفی- همبستگی و تبیینی) بوده است. جامعه آماری 411051 نفر از شهروندان یزدی بوده­اند که با استفاده از فرمول کوکران نمونه­ای 384 نفری به روش نمونه ­گیری خوشه ­ای سه مرحله ­ای مورد بررسی قرار گرفته ­اند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بوده که اعتبار آن از طریق صوری و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ-نگرش به سبک زندگی نا­مناسب (839/0)، آنومی مجازی (708/0) و آنومی اجتماعی (741/0)- به‌دست ‌آمده است. همچنین برای تحلیل داده های پژوهش از نرم‌افزارهای Spss24 و Amos24 استفاده و برای تجزیه‌وتحلیل یافته ها از آماره های توصیفی و استنباطی استفاده شده است.
 
یافته های تحقیق
نتایج حاصله از تحلیل رگرسیونی نشان می­دهد ضریب تعیین تعدیل شده برابر با 325/0 است که 5/32 درصد از واریانس متغیر وابسته از طریق متغیرموجود در معادله تبیین می‌شود. همچنین مدل رگرسیونی تبیین شده طبق آزمون تحلیل واریانس، خطی و معنا­دار است، زیرا مقدار آزمون F برای تبیین معناداری اثر متغیر مستقل بر وابسته برابر با 73/213 و سطح معنی­داری 00/0 است.
نتایج جدول 1 بیان می­کند که متغیر­ آنومی مجازی با بتای 57/0 بیشترین تأثیر مستقیم را بر متغیر وابسته داشته­ است و در تبیین نگرش به سبک زندگی نامناسب در فضای مجازی تعیین‌کننده‌تر بوده و دارای اهمیت بیشتری می­ باشد به‌طوری‌که می ­توان نتیجه‌گیری کرد که هر چقدر افراد با ناهنجاری بیشتری در فضای مجازی مواجه باشند، میزان نگرش آنان نسبت به وجود آلودگی و فساد در فضای مجازی نیز افزایش خواهد یافت. از طرفی آماره دوربین واتسون نیز برابر با (87/1) است که بیانگر مستقل بودن باقی‌مانده‌ها است که نشان از مناسب بودن مدل رگرسیونی دارد. نتایج جدول 2 نشان داد که برازش داده ها به مدل برقرار است و وجود شاخص ­ها دلالت بر مطلوبیت مدل دارند.
 
بحث و نتیجه‌گیری
یافته های نشان داد که بین­ آنومی اجتماعی و مجازی با نگرش به سبک زندگی نامناسب در فضای مجازی رابطه مثبت و معنی­داری (0001/0) وجود دارد. همچنین تحلیل رگرسیونی نشان داد که 32 درصد از واریانس نگرش به سبک زندگی نامناسب در فضای مجازی توسط متغیر آنومی در فضای تبیین می‌شود. به نظر می ­رسد در شرایط کنونی یکی از اصلی‌ترین عوامل تغییرات ساختاری جوامع، شبکه­ های اجتماعی مجازی هستند که موجب تغییر سریع ساختار­های اجتماعی می­ شوند و این امر باوجود آنومی در فضای مجازی و اجتماعی می ­تواند آسیب‌زا باشد؛ که با آموزش­ های کاربردی می ­توان نقش سازنده­ ای در تغییر آن داشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A sociological study of the relationship between anomie and inappropriate lifestyle attitudes in cyberspace (Case study: citizens aged 18 to 64 years in Yazd)

نویسندگان [English]

  • Akbar Zare Shah Abadi 1
  • hadi akbari 2
  • Meysam Gholami 3
1 Associate Professor, Department of Sociology, Yazd University, Yazd, Iran
2 M.Sc., Department of Sociology, Yazd University, Yazd, Iran
3 M.Sc., Department of Sociology, Yazd University, Yazd, Iran
چکیده [English]

One of the most important tools that has played a very important role in changing people's lifestyles in recent decades is new communication technologies, such as media and virtual networks, which have been able to change people's lifestyles. To completely overshadow the views of the people. The purpose of this study is to investigate the relationship between anomie and attitudes toward inappropriate lifestyle in cyberspace among Yazdi citizens. Durkheim's theory was used to achieve the research objectives. The present study is based on a quantitative approach of the survey strategy type (descriptive-correlation and explanatory). The statistical population was 411051 Yazdi citizens who were examined using Cochran's formula of 384 samples by three-stage cluster sampling. The research instrument was a researcher-made questionnaire, the validity of which was determined by its form and its reliability by Cronbach's alpha - attitude to inappropriate lifestyle (0.839), virtual anomie (0.708) and social anomie (0.741) - Has been achieved. Also, Spss24 and Amos24 software were used to analyze the research data and descriptive and inferential statistics were used to analyze the findings. Findings showed that the most types of cyberspace use are related to Instagram (2.85), Telegram (2.13), WhatsApp (1.89) and websites (1.07), respectively, and the lowest use of this the space is related to Soroush (0.02), WeChat (0.04) and Line (0.08), respectively. The level of inappropriate lifestyle attitudes in cyberspace among Yazdi citizens is moderate (35.93), social anomie (19.01) and virtual anomie (15.80), both of which are above average in Yazd society. Also, the average total anomie is equal to (34.79) is moderate. There is a positive and significant relationship between social and virtual anomie and inappropriate lifestyle attitudes in cyberspace (0.0001). Regression analysis also showed that 32% of the variance of inappropriate lifestyle attitudes in cyberspace is explained by the anomie variable in space. It seems that in the current situation, one of the main factors in the structural changes of societies are virtual social networks, which cause a rapid change in social structures, and this can be harmed by the anomie in cyberspace and social space. Be fertile. With practical training, we can play a constructive role in changing it.
 
Long Abstract
Introduction and Problem Statement
One of the most important tools that has played a very important role in changing people's lifestyles in recent decades has been new communication technologies, such as media and virtual networks which has been able to change people's lifestyles and completely overshadow people's attitudes. Cyberspace has been one of the main currents in the field of lifestyle changes and in recent decades, new lifestyles influenced by cyberspace have become an essential part of human life. It seems that social networks and modern communication tools, in addition to their numerous benefits, have brought many harms and problems. Therefore, researchers are trying to answer the main question: What is the relationship between anomie and attitudes toward inappropriate lifestyle in cyberspace among Yazd citizens?
Research Methods
The present study is based on a quantitative approach of the survey strategy (descriptive-correlation and explanatory). The statistical population was 411051 Yazd citizens who were surveyed using Cochran's formula of 384 people by three-stage cluster sampling. The research tool was a researcher-made questionnaire whose validity was obtained through face and its reliability was obtained through Cronbach's alpha of inappropriate lifestyle attitudes (0.839), virtual anomie (0.708) and social anomie (0.741). Also, Spss24 and Amos24 software were used to analyze the research data and descriptive and inferential statistics were used to analyze the findings.
Research Findings
The results of regression analysis show that the adjusted coefficient of determination is equal to 0.325 which 32.5% of the variance of the dependent variable is explained by the variable in the equation. Also, the explained regression model is linear and significant according to the analysis of variance. Because the value of F test to explain the significance of the effect of the independent variable on the dependent is equal to 213.73 and the significance level is 0.00.
The results of Table 1 show that the virtual anomie variable with a beta of 0.57 has the most direct effect on the dependent variable and is more decisive and important in explaining the attitude toward inappropriate lifestyle in cyberspace. So it can be concluded that the more people face anomalies in cyberspace, the more their attitude towards the existence of pollution and corruption in cyberspace will increase. On the other hand, the Watson Durbin statistic is equal to (1.87), which indicates the independence of the residues that is a sign of the appropriateness of the regression model.  The results of Table 2 showed that the data fit to the model and the existence of indicators show the desirability of the model.
Conclusion
Findings showed that there is a positive and significant relationship between social and virtual anomie with inappropriate lifestyle attitudes in cyberspace (0.0001). Regression analysis also showed that 32% of the variance of inappropriate lifestyle attitudes in cyberspace is explained by the anomaly variable in cyberspace. It seems that in the current situation, one of the main factors in the structural changes of societies are virtual social networks that cause rapid changes in social structures, and this can be harmful despite the anomie in cyberspace and social space; With practical training, we can play a constructive role in changing it.
reference
-     Bidi, F; Sharifinia, M; Hatami, M (2017). "The Impact of Cyberspace on Lifestyle", Lean Life, Volume 4, Number 12, pp. 11-31. (in Persian)
-     Durkheim, E. (1960). 1930 Le suicide: étude de sociologie, new edition, Paris: Alcan; 1952 Suicide, tr. J. Spaulding and G. Simpson.‏
-     Gündüz, Uğur, (2017). The Effect of Social Media on Identity Construction, Mediterranean Journal of Social Sciences, Vol 8 No 5, 92-85.
-     Haghparast, A, Qayyumi, A, AmirHosseini, Z (2017). "The relationship between capital and social health and media literacy with the reduction of moral damage in the social network Instagram" Intercultural Studies, No. 35, pp. 41-70. (in Persian)
-     Magomedov, G. B., Veretennikova, E. V., Ulyankin, S. V., Martynenko, S. E., Ilkevich, T. G., Karnaukh, I. S., & Borisova, L. V. (2019). Healthy lifestyle and social networks: Trajectory of their intersections in student life. Journal of Environmental Treatment Techniques, 7(3), 389-393.
-     Mazidi Sharafabadi, M; Taghipour, F; Afshani, S (2018). "A qualitative study of youth use of social media, a grounded theory", Social Security Studies, No. 53, pp. 87-130(in Persian)

کلیدواژه‌ها [English]

  • virtual anomie
  • anomaly
  • cyberspace
  • lifestyle
  • BagheriZanuri, B, Elmi, M (2010). "The relationship between gender and some demographic variables with the feeling of social anomie among students of the Islamic Azad University of Tabriz" Woman and Family Studies, No. 8, pp. 55-67. (in Persian)
  • Bashir, H; Afrasiabi, M (2012). Internet Networks and Youth Lifestyle, A Case Study of the Largest Iranian Virtual Community, Cultural Research Quarterly, Volume 5, Number 1. (in Persian)
  • Bidi, F; Sharifinia, M; Hatami, M (2017). "The Impact of Cyberspace on Lifestyle", Lean Life, Volume 4, Number 12, pp. 11-31. (in Persian)
  • Coser, L; Rosenberg, B (1999). "Fundamental Sociological Theories", Tehran: Ney Publishing. (in Persian)
  • Cullen, J. B., Parboteeah, K. P., & Hoegl, M. (2004). Cross-national differences in managers' willingness to justify ethically suspect behaviors: A test of institutional anomie theory. Academy of Management Journal, 47(3), 411-421.
  • Durikum, Emile (1999). Suicide, translated by Nader Salarzadeh, Tehran. (in Persian)
  • Durkheim, E. (1960). 1930 Le suicide: étude de sociologie, new edition, Paris: Alcan; 1952 Suicide, tr. J. Spaulding and G. Simpson.‏
  • Fathi, S (2014). "Study of the relationship between the consumption of virtual social networks and the lifestyle of young people, a study of the youth of Khalkhal", Chassis Society of Youth Studies, Volume 4, Number 13, pp. 69-88. (in Persian)
  • Giddens, A (2013). "Fundamentals of Sociology", translated by Manouchehr Sabouri, fifth edition, Tehran: Ney Publishing. (in Persian)
  • Gündüz, Uğur, (2017). The Effect of Social Media on Identity Construction, Mediterranean Journal of Social Sciences, Vol 8 No 5, 92-85.
  • Haghparast, A, Qayyumi, A, AmirHosseini, Z (2017). "The relationship between capital and social health and media literacy with the reduction of moral damage in the social network Instagram" Intercultural Studies, No. 35, pp. 41-70. (in Persian)
  • HosseiniNesar, M, FeyzSabet, M, ShabAfrozan, S (2015). "Social anomie and the factors affecting it studied in Rasht", Journal of Cultural Management, Volume 9, Number 21, pp. 19-32. (in Persian)
  • Huang, A. S. (2004). The bright and dark side of cyberspace: the paradoxical media effects of internet use on gratifications, addiction, social and psychological well-being among taiwan's net-generation (Doctoral dissertation, Southern Illinois University at Carbondale).
  • Magomedov, G. B., Veretennikova, E. V., Ulyankin, S. V., Martynenko, S. E., Ilkevich, T. G., Karnaukh, I. S., & Borisova, L. V. (2019). Healthy lifestyle and social networks: Trajectory of their intersections in student life. Journal of Environmental Treatment Techniques, 7(3), 389-393.
  • Mazidi Sharafabadi, M; Taghipour, F; Afshani, S (2018). "A qualitative study of youth use of social media, a grounded theory", Social Security Studies, No. 53, pp. 87-130(in Persian)
  • Merton, R.K. (1968), Social Theory and Social Structure, New York: Free press.
  • Mestrovic, Stephan, G & Ronald. Lorenzo (2008) Durkheim concept of Anomie and the abuse at abu ghohraib, Journal of classical society, vol.8.no.2. pp: 207-179.
  • Moeidfar, S (2006)., "Sociology of Social Issues in Iran", Noor Alam Publishing, Tehran. (in Persian)
  • MohseniTabrizi, A (2002). "Pathology of Social-French Alienation, A Study of Value Isolation in Public Universities", Research and Planning in Higher Education, No. 26. (in Persian)
  • MohseniTabrizi, A (2004), "Vandalism, Fundamentals of Social Psychology, Sociology and Psychology of Vandalism Behavior in Pathology and Social Abuse", Tehran, its publications. (in Persian)
  • Mommtaz, F (2002). "Social Deviations of Theories and Perspectives", Publishing Company, Tehran. (in Persian)
  • Mozaffarinia, S; Ghasemipour, M (2017). "Study of the relationship between cyberspace-influenced lifestyle and emotional divorce in Ilam", Ilam Culture Quarterly, Volume 18, Number 56, pp. 171-191(in Persian)
  • Nawabakhsh, M; Hashemnejad, F, Zadeshmpour, V (2010­). "Effects of Internet and Mobile in Changing the Identity of Youth aged 15-29 in Mazandaran Province, Quarterly Journal of Sociological Studies of Youth, Volume 1, Number 1, pp. 145-170. (in Persian)
  • Rahimi, M, Fathi, L, Afrasiabi, F, EskandariAndbili, R (2019). "Study of the relationship between virtual social networks and the tendency to moral anomalies", Social Regulation, Volume 11, Number 2, pp. 135-159. (in Persian)
  • Rheingold, H. 1993a, "A Slice of Life in My Virtual Community." In L. Harasim (ed.), Global Networks. Computers and International Communication, Cambridge, MA: The MIT Press, 57-80.
  • Safiri, Kh; Zakeri­Hamaneh, R (2014). "Building the concept of trust in the spouse in cyberspace studied by women living in Yazd", Women and Society, Year 5, Number 2, pp. 1-30. (in Persian)
  • Shaygan, F, Rahimi, M (2015). "Sociological study of the relationship between the consumption of virtual social coins and the tendency to moral deviations in the study of young people aged 15 to 29 in Tehran", Strategic Studies in Sports and Youth, Volume 15, Number 34, pp. 1-34. (in Persian)
  • Siegel, L.J. (2001), Criminology, theories, patterns and typology, seven editions.
  • Siegel, Larry, J (2003), Criminology, Wadsworth, A Division of Thomson learning Inc.
  • Talebpour, A, Mansouri, F, Rostami, T (2017). "The effect of unconventional and uncontrolled use of virtual social networks on the tendency of young people to study social anomalies in Kermanshah", Iranian Social Issues, Volume 8, Number 2, pp. 103-126. (in Persian)
  • Taqadosi, M, Mazaheri, M, Shokri, O (2015). "Facing People with Situations in Cyberspace and the Real World", Contemporary Psychology, No. 10, pp. 320-324. (in Persian)
  • Turner, Jonathan and El Bigley (1991). The Origin of Sociological Theory, translated by Abdolali Lahsaeizadeh, Shiraz, Farhang Publishing. (in Persian)
  • Yucedal, B. (2010). Victimization in cyberspace: An application of Routine Activity and Lifestyle Exposure theories (Doctoral dissertation, Kent State University).‏