طراحی مدل نقش سرمایه اجتماعی بر اوقات فراغت زنان با تأکید بر فعالیت های ورزشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه مدیریت ورزشی، دانشکده علوم ورزشی، دانشگاه اراک، اراک، ایران

2 استادیار، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشکده فنی و حرفه ای محمودآباد، دانشگاه فنی و حرفه ای، مازندران، ایران

3 کارشناسی ارشد، گروه مدیریت ورزشی، دانشکده تربیت‌بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

هدف تحقیق حاضر ارائه مدلی از تأثیر سرمایه اجتماعی بر گرایش اوقات فراغت ورزشی بانوان در شهر تهران بود. روش انجام پژوهش آمیخته بود، با استفاده از تکنیک دلفی پرسشنامه محقق ساخته‌ای در مقیاس پنج ارزشی لیکرت در مورد متغیرهای سرمایه اجتماعی و گرایش اوقات فراغت طراحی گردید و بعد از تأیید روایی 8 نفر از صاحب‌نظران مدیریت ورزشی؛ پایایی پرسشنامه ­ها نیز به دست آمد. جامعه آماری شامل کلیه بانوان استفاده‌کننده از خدمات ورزشی بوستان­ های مناطق 22 گانه شهر تهران بود که بر اساس نمونه ­گیری خوشه ­ای، 5 منطقه از شهر تهران انتخاب و با نمونه­ گیری تصادفی 245 نفر گزینش شدند. داده­ های بخش کمی با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری از طریق از نرم­ افزارهای spss و لیزرل مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از مدل نشان داد که ارتباطات اجتماعی، تعلق اجتماعی و سلامت اجتماعی بر گرایش اوقات فراغت بانوان تأثیرگذار است. درنهایت به مدیران شهری توصیه می­شود برنامه­ های فراغتی در سطح شهر تهران به‌گونه‌ای طراحی گردد که به‌صورت یک برنامه قابل‌درک جهت رشد و شکوفایی شرکت‌کنندگان در نظر گرفته شود.
 
مقدمه
از فواید اوقات فراغت این است که با ایجاد ظرفیت­هایی جهت مشارکت بانوان در فعالیت­های ورزشی و اجتماعی لحظات فرح­بخشی را برای مشارکت­کنندگان فراهم می­آورد. در فضای فعلی شهر تهران که بانوان نقش­های اجتماعی متعددی چه در قالب خانواده و چه در محیط کار بر عهده دارند؛ جهت اکتساب روحیه­ای شاد و تعمیم این روحیه به نقش­های اجتماعی، شرکت در فعالیت­های فراغتی مبتنی بر ورزش می­تواند اثربخش باشد. از این­رو برنامه­ریزان اجتماعی بایستی با پیشایند­های کلیدی گرایش بانوان به فعالیت­های فراغتی مبتنی بر ورزش آشنا باشند و این عوامل را شناسایی نمایند. با توجه به پیشینه پژوهش به نظر می­رسد برخی عوامل اجتماعی می­توانند بر گرایش بانوان به اوقات فراغت تأثیرگذار باشد. فعالیت­های ورزشی به‌عنوان یکی از جنبه­های اوقات فراغت به‌مثابه فعالیتی اجتماعی است که عوامل اجتماعی می­تواند گرایش به آن را پدید بیاورد. با توجه به آنچه گفته شد هدف اصلی از تحقیق حاضر بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر اوقات فراغت بانوان با تأکید بر فعالیت­های ورزشی در شهر تهران است.
ابزار پژوهش
روش انجام پژوهش آمیخته بود، با استفاده از تکنیک دلفی پرسشنامه محقق ساخته‌ای در مقیاس پنج ارزشی لیکرت در مورد متغیرهای سرمایه اجتماعی و گرایش اوقات فراغت طراحی گردید و بعد از تأیید روایی 8 نفر از صاحب‌نظران مدیریت ورزشی؛ پایایی پرسشنامه­ها نیز به دست آمد. جامعه آماری شامل کلیه بانوان استفاده کننده از خدمات ورزشی بوستان­های مناطق 22 گانه شهر تهران بود که براساس نمونه­گیری خوشه­ای، 5 منطقه از شهر تهران انتخاب و با نمونه­گیری تصادفی 245 نفر گزینش شدند. داده­های بخش کمی با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری از طریق از نرم­افزارهای spss و لیزرل مورد بررسی قرار گرفت.
تجزیه و تحلیل یافته‌ها
با توجه به یافته­های حاصل از مدل تحقیق مبنی بر تأثیر فاکتورهای اجتماعی بر گرایش اوقات فراغت بانوان شهر تهران و تاثیرگذران اوقات فراغت مبتنی بر ورزش در بهبود شاخص­های سلامتی فردی و اجتماعی به مدیران و برنامه­ریزان شهری توصیه می­شود برنامه­های فراغتی در سطح شهر تهران به گونه­ای طراحی گردد که به‌صورت یک برنامه معنادار و قابل‌درک جهت رشد و شکوفایی شرکت‌کنندگان در نظر گرفته شود و بانوان حاضر در برنامه­های فراغتی و ورزشی خود را متعلق به گروه اجتماعی حاضر در آن بدانند. اوقات فراغت مبتنی بر فعالیت­های ورزشی بر بسیاری از جنبه­های سلامت فردی و اجتماعی تأثیر مثبتی دارد. از طرفی برنامه­های تفریحی و فراغتی که برنامه­ریزان به‌صورت گروهی تدارک می­بینند، بایستی فاکتورها و پیوندهای اجتماعی میان بانوان را تقویت کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Designing a Model for the Role of Social Capital on Women's Leisure Time with An Emphasis on Sport Activities

نویسندگان [English]

  • Farnaz Fakhri 1
  • Seyed Hossein Alavi 2
  • Mohsen Hadi Tahan 3
1 Assistant Professor, Department of Sports Management, Faculty of Sports Sciences, Arak University, Arak, Iran
2 Assistant Professor, Department of Physical Education and Sport Sciences, Mahmoudabad Technical and Vocational College, Technical and Vocational University, Mazandaran, Iran
3 M.Sc., Department of Sports Management, Faculty of Physical Education and Sport Sciences, Payame Noor University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study was to present a model of the impact of social capital on women's sports leisure in Tehran. Using Delphi technique, a researcher-made questionnaire was designed on the variables of social capital and leisure orientation, and after confirming the validity of 8 sports management experts, the reliability of the questionnaires was obtained. The statistical population consisted of all women using sports services in the parks of 22 districts of Tehran. Based on cluster sampling, 5 districts of Tehran were selected and 245 people were selected by random sampling. Quantitative data were analyzed using Pearson correlation coefficient and structural equations through SPSS and Lisrel softwares. The results of the model showed that social communication, social belonging and social health have an impact on women's leisure tendency. Finally, urban managers are advised to design leisure programs in Tehran in such a way that an understandable program is considered for the growth and prosperity of the participants.
Introduction
One of the benefits of leisure is that by creating capacities for women to participate in sports and social activities, it provides refreshing moments for the participants. In the current atmosphere of Tehran, where women have various social roles, both in the family and in the workplace; participating in sports-based leisure activities can be effective in acquiring a happy mood and generalizing this spirit to social roles. Therefore, social planners should be familiar with the key precedents of women's tendency to sports-based leisure activities and identify these factors. According to the research background, it seems that some social factors can affect women's tendency to leisure. Sports activities as one of the aspects of leisure, are like a social activity which social factors can create a tendency toward them. According to these explanations, the main purpose of this study is to investigate the impact of social capital on women's leisure with an emphasis on sports activities in Tehran.
Research Tools
The research method was mixed; using the Delphi technique, a researcher-made questionnaire was designed on a five-point Likert scale about social capital variables and leisure trends. The reliability of the questionnaires was also obtained after confirming the validity by 8 sports management experts. The statistical population included all women using sports services in the parks of 22 districts of Tehran which based on cluster sampling, 5 areas of Tehran were selected and 245 people were selected by random sampling. Quantitative data were analyzed using Pearson correlation coefficient and structural equations through SPSS and LISREL software.
Data Analysis
According to the findings of the research model, based on the effect of social factors on the tendency of women in Tehran and he effect of spending sports-based leisure time on improving individual and social health indicators, managers and urban planners are advised to design leisure programs in the city of Tehran in such a way that it is considered as a meaningful and understandable program for the growth and prosperity of participants; and women attending leisure and sports programs, consider themselves as belonging to the social groups which they are present in. Leisure based on sports activities has a positive effect on many aspects of personal and social health. On the other hand, recreational and leisure programs prepared by planners as a group should strengthen social factors and ties between women.
Reference:
-     Farzi, H., Zartoshtian, Sh., & Eidipoor, K. (2016), Explaining the role of physical activity in social health of university students in Kermanshah, Journal of Sports Management, 7 (1), 30-17. (in persian)
-     Rich, K., Nicholson, M., Randle, E., Donaldson, A., O’Halloran, P., Staley, K., Kappelides, P., Nelson, R., & Belski, R. (2019), Participant-Centered sport development: A case study using the leisure constraints of women in regional communities, Leisure Sciences, 15(25).
-     Sharbatian, M. H., Imeni, N. (2018), Sociological analysis of youth social health and its effective factors (Case study: 18 to 30 years old youth in Ghaen city), Applied Sociology, 29(1), 167-188. (in persian)

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social Capital
  • Leisure time
  • Women's Sport
  • Tehran
  • Alan, C., Tsai J., Change, L., & Ming, C. (2007). Influence of diet and physical activity on agingassociated. Body fatness and anthropometric changes in older Taiwanese. Nutrition Research. 27, 245-251.
  • Ardakanian, M. (2011), The importance of leisure education in promoting community health. Culture Leaf Quarterly. 21. 176. (in persian).
  • Atai Saeedi, H., Naseri Rad, M., & Mohebbi, S. F. (2010), Evaluation of leisure programs for female students (Case study of North Khorasan province). Journal of Women's Strategic Studies (Former Women's Book), 11 (44), 205-236. (in persian).
  • Barkan SE., Greenwood SF. (2003), Religious attendance and subjective well-being among older Americans: evidence from the general social survey. Rev Relig Res, 45, 116–129.
  • Ebrahimi, G. A., Muslimi Petroudi, R. (2012), Leisure, cultural capital and women (Case study of women in Joibar city). Women in Development and Politics, 9 (4), 73-91. (in persian).
  • Edward, Mc. (2006), physical activity and quality of life in older adults: Influence of Health students and self-Efficacy, Ann Behave med, 31(1), 99-103.
  • Falahat, M. S., Kalami, M. (2009), The effect of urban open spaces on the quality of citizens' leisure time, Urban management. 6 (22), 85-97. (in persian).
  • Farzi, H., Zartoshtian, Sh., & Eidipoor, K. (2016), Explaining the role of physical activity in social health of university students in Kermanshah, Journal of Sports Management, 7 (1), 30-.17. (in persian).
  • Golabi, F. (2014), Types of leisure and its impact on youth social health, Economic Sociology and Development, 2 (2). 121-169. (in persian).
  • Hosseini, F. S., Hosseinzadeh, R. (2012), The effect of physical activity on physical and mental health of elderly men. Journal of Health and Care, (13) 2. (in persian).
  • Ishizaki, T., Kai, I., & Kobayashi, Y. (2002), Functional transitions and active life active older adults. Journal of Psychotherapy Integration, 11(22), 319-363.
  • Keshker, S., Qasemi, H., & Chupankareh, V. (2018), The role of social relations on the participation of individuals in recreational sports activities in the parks of Mashhad, Sports Management and Development, 6 (1), 241-256. (in persian).
  • King, K., Shipway, R., Lee, I.S., & Brown, G. (2018), Proximate tourists and major sport events in everyday leisure spaces, Tourism Geographies, 20(5).
  • Modiri, F., Safiri, Kh., & Mansourian, F. (2018), Study of social health and factors affecting it, Community Development, 12 (2), 28-7. (in persian).
  • Molae, M., Nazarsi, F. (2012), The Impact of Healthy Social Communication on Individual Mental Health and Community Health. The first conference on Islam and mental health, BandarAbas. (in persian).
  • Nikvarz, T., Yazdanpanah, L. (1394), Relationship between social factors and social health of students of Shahid Bahonar University of Kerman. Applied Sociology. 26 (3), 116-99. (in persian).
  • Rich, K., Nicholson, M., Randle, E., Donaldson, A., O’Halloran, P., Staley, K., Kappelides, P., Nelson, R., & Belski, R. (2019), Participant-Centered sport development: A case study using the leisure constraints of women in regional communities. Leisure Sciences. 15(25).
  • Rifat Jah, M., Rashvand, M., & Shahidi Zandi, M. (2011), Sociological explanation of young girls' leisure activities with emphasis on its pathological factors. Journal of Strategic Studies of Women (Former Women's Book), 13 (50), 29-80. (in persian).
  • Sharbatian, M. H., Imeni, N. (2018), Sociological analysis of youth social health and its effective factors (Case study: 18 to 30 years old youth in Ghaen city). Applied Sociology, 29(1), 167-188. (in persian).
  • Soltani, T., Jamali, M. (2008), Investigating the Relationship between Social Capital and Mental Health, Case Study: Students of the Faculty of Social Sciences, Shiraz University, Management and Development Process, 68, 108-121. (in persian).