سبک زندگی سلامت محور در مثنوی معنوی مولانا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 1. دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و زبان‏های خارجی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

2 2. دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشگا تبریز، تبریز، ایران

10.22034/sls.2025.67301.1533

چکیده

ادبیات، آیینة تمام‏نمای وضعیت اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی اعصار جامعه انسانی است. به عبارتی ادبیات هر عصری، سیمای برونی و وجودی هر جامعه‏ای در آن عصر است. از آنجا که سلامت انسان یکی از دغدغه‏ها و آمال دیرین انسانی از بدو خلقت بوده لهذا این امر خودش را در آمال شاعران و عارفان و دانشمندان تمامی اعصار نشان می‏دهد.
این مقاله به بررسی سبک زندگی سلامت‏محور در ادبیات و در مثنوی معنوی مولوی می‏پردازد و نوع نگاه مولوی را به سبک زندگی سلامت‏محور مورد مداقه قرار می‏دهد. در این مقاله برای کنکاش در این زمینه از روش تحقیق تحلیلی و توصیفی و هرمنوتیکی استفاده شده است. نتایج این مطالعه نشان می‏دهد که سلامت و نشاط جامعه در گرو زندگی سالم و افراد سالم است و مولانا همچون طبیب حاذقی به این امر مهم پی برده بود و افراد جامعه و سبک زندگی سلامت‏محورانه آنها را در ابعاد: سلامت روانی، سلامت جسمانی، سلامت اجتماعی و سلامت معنوی در خلال شش دفتر مثنوی معنوی و هر جاکه میدان را مناسب می بیند بررسی کرده و راهکارهایی ارائه می‏دهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Health-oriented lifestyle in Rumi's spiritual Masnavi

نویسندگان [English]

  • Ahmad farshbafian 1
  • Ahmad Alizadeh agdam 2
1 tabriz un
2 university
چکیده [English]

Literature is a complete mirror reflecting the social, economic, and cultural conditions of human societies throughout the ages. In other words, the literature of each era represents the external appearance and inner existence of that society at that time. Since human health has always been one of the longstanding concerns and aspirations throughout human life since the beginning of creation, this matter is reflected in the hopes of poets, mystics, and scholars of all eras.

In this article, analytical, descriptive, and hermeneutic research methods are used to explore this topic. The paper examines the health-oriented lifestyle in literature, focusing specifically on Rumi’s Masnavi Ma’navi, and scrutinizes Rumi’s perspective on a health-centered way of life. The findings of this study indicate that the health and vitality of society depend on a healthy lifestyle and healthy individuals. Rumi, as a skilled physician, recognized this important matter and discusses individuals and their health-oriented lifestyles in the dimensions of psychological health, physical health, social health, and spiritual health throughout the six books of Masnavi Ma’navi, wherever he deems appropriate, providing analysis and practical solutions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • “Health-oriented lifestyle
  • physical health
  • mental health
  • spiritual health
  • Masnavi-i Ma'navi
  • Rumi
منابع
آزاد، حسین. (1374). آسیب‏شناسی روانی، مؤسسه انتشارات بعثت، تابستان.
اسدزندی، مینو. ( 1395). خودمراقبتی معنوی، انتشارات رسانه تخصصی، تهران.
اعتمادی، محمدجواد. (1400). کرامت کلمات، انتشارات معین، تهران.
افسانه سعادتی، محسن محمدی. (1399). تحلیل اخلاق پزشکی در قصه های طبیب محور مثنوی معنوی،  اخلاق و تاریخ پزشکی، دوره 13.
افضل، اقبال. (۱۳۷۵). زندگی و آثار مولانا جلال الدین رومی، حسن افشار ، نشر مرکز، چاپ اول، ص۱۳۰.  
بوداقی، علی، سامع نصایح، اکرم. (1403). مطالعه‌ی کیفی تجارب دختران دانشگاهی از احساس غربت با تأکید بر سبک زندگی خوابگاه، 9(4)، ص 4.
تبریزچی، نرگس. (1402). مروری بر مطالعات سلامت اجتماعی: معرفی نشانگرهای کلان سلامت اجتماعی، نشریه فرهنگ و ارتقای فرهنگستان علوم پزشکی، 7(2)، صص 264-270
تقی یاره، فاطمه و اعوانی، غلامرضا. (1392). سلامت و بیماری آدمی از منظر جلا لالدین محمد مولوی: رویکردی وجودگرایانه، روان‌شناسی و دین، 6(4)، صص ۳۹ -62.
حاج سیدجوادی. سیدکمال. (1390). واژگان سلامت در ادب پارسی. پایش 11، (1)، صص 139-149.
حیدرنیا، محمدعلی، شریفی، مرجان و مجیدی، هانیه. (1391). بررسی شاخص در جستجوی شخصیت در حیطه سلامت روانی در مثنوی معنوی، فصلنامه فقه پزشکی، 4(11 و 12).
رستمی، محمدعلی. (1397). سبک زندگی، نشر قم، بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود(عج).
رشاد، علی اکبر؛ عباس‌زاده، مهدی، و رشاد، محمدهادی. (1400). دین و سلامت معنوی: تعریف, پیشینه, ضرورت و مبانی. فرهنگ و ارتقای سلامت، 5(3)، 383-390. SID. https: //sid.ir/paper/1084577/fa
رضائی، احمد؛ محمدزاده، حمیده؛ محمدزاده، فاطمه و رضایی، حسین. (1394). سبک زندگی و مدیریت بدن، 1(2)، ص 6.
رضائی، رمضان، علی اکبری، پری ناز. (1392). درآمدی براصطلاحات و مضامین طبی در مثنوی مولوی، ، مجلّه طب سنّتی اسلام و ایران، 4(3).
زال، ابراهیم. ( 1386). تحلیل جامعه‏شناختی اشعار صابر و ارتباط آن با انقلاب مشروطیت، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تبریز، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی
زمانی، کریم. (1384). شرح مثنوی معنوی، دفتر دوم، اطلاعات، تهران.
زمانی، کریم. (1399). شرح جامع مثنوی معنوی، انتشارات اطلاعات، تهران.
شریفی، عنایت. (1403). نقش نظام اخلاقی قران کریم در سلامت جسم انسان، 14(3)، صص 131-150.
عبدالرحیمی، محمد و فعالی، محمدتقی. (1394). تأثیر عشق بر سلامت معنوی نزد فروم و مولوی، دوفصلنامۀ علمی-پژوهشی پژوهشنامۀ ادیان، 9(18).
عبدالرحیمی، محمد. (1393). نقش شناخت و درک حقیقت در سلامت روانی به روایت فروم و مولوی، فصلنامه عرفان اسلامی، 12(47)، بهار 95.
علیرضایی، سامره و شمسایی، محمدمهدی. (1397). تحلیل محتوای مثنوی معنوی مولانا با تأکید بر احصای مؤلفه‏های سلامت معنوی، پنجمین کنفرانس بین‏المللی روان‏شناسی، علوم تربیتی و سبک .
علیزاده اقدم، محمدباقر؛ سلطانی، سعید و جعفری فرد، لیلا. (1401). جامعه‏شناسی سلامت، چاپ اول، تبریز، انتشارات دانشگاه تبریز.
 فرانکلین، دی لوئیس. (1398). مولوی دیروز و امروز شرق و غرب، فرهاد فرهمندفر، چاپ دوم، تهران، نشر ثالث.
محمدی جاوید، سمیرا. (1402). واکاو ی مصادیق خودمراقبتی معنوی در مثنوی معنو ی.
مقدس جعفری، محمدحسن؛ یعقوبی، علی و کاردوست جورشری، مژگان. (1386). بوردیو و جامعه‏شناسی ادبیات. ادب پژوهی، 1(2)، 77-94.
مهدوی کنی، محمدسعید. (1387). مفهوم «سبک زندگی» و گستره آن در علوم اجتماعی. تحقیقات فرهنگی ایران، (پیاپی 1)، 199-230.
نصر اصفهانی، مریم و شیری، مائده. (1393). هفت شیوه روان‏درمانی در مثنوی، پژوهش‏های ادب عرفانی (گوهر گویا)، 8(26)، صص145-168.
نوربالا، احمدعلی. (1390). سلامت روانی- اجتماعی و راهکارهای بهبود آن. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران (اندیشه و رفتار)، 17(2(پیاپی 65))، 151-156. SID. https: //sid.ir/paper/450703/fa
منابع انگلیسی
Aouad, R. K.(Year). Exploring the Synergy between Spirituality and Health in Rumi’s Teachings. International Journal of Health Sciences.
Aslan, A. N.(Year). Body and Spirit in Rumi’s Works. [Journal Name].
Goleman, G. A. N. S.(Year). Rumi’s Healing Words: A Study of Spirituality and Health. [Publisher].
Health Psychology Journal.(Year). Spirituality as a Key Component of Health and Wellness.
Kaya, Ç.(2016). Rumi Spiritual Psychology and from the viewpoint of spiritual psychology and counseling.Counseling, 1, 9-25. http: //dx.doi.org/10.12738/spc.2016.1.0001
Saadati A, Mohammadi M. 2019. Investigating Medical Motifs in Masnavi Stories. Res Hist Med.;8(4): 237-252.
Shams, E.(Ed.).(Year). Rumi: Past and Present, East and West. [Publisher].
دوره 10، شماره 4
دی 1404
صفحه 63-84
  • تاریخ دریافت: 22 خرداد 1404
  • تاریخ بازنگری: 21 تیر 1404
  • تاریخ پذیرش: 01 آذر 1404
  • تاریخ انتشار: 01 دی 1404